[yasr_overall_rating size=”medium”]
[yasr_visitor_votes size=”small”]
بیماری ریکتز
بیماری ریکتز
سبب شناسی : کمبود دیتامین D3 و فسفر
نشانیها:
لنگش پرنده مبتلا٬استخوان نرمی ٬چمباتمه زدن جوجه بیمار مشاهده میگردد.
ریکتز یک بیماری متابولیکی است که به علت کلسیمی نشدن کافی استخوانها ایجاد میشود. اگرچه این بیماری ممکن است به علت تغذیه جیرههای دارای کمبود کلسیم، فسفر و ویتامین D3 و یا نامتعادلی آنها نیز ایجاد گردد. با این حال علت اصلی بروز ریکتز، کمبود کلسیم در سطح سلولی میباشد. وجود استخوانها و منقار نرم و ارتجاعی در پرندگان جوان از جمله مشخصات بارز این بیماری میباشد. در این بیماری، استخوانهای قفسه سینه نیز اغلب نرم میشوند و در محل اتصال دندهها به مهرههای ستون فقرات، برجستگیهای گره مانندی دیده میشود.
فلجی پرندگان
پرندگان مبتلا به ریکتز بسیار ضعیف و بی حال به نظر میرسند و به گوشههای سالن رفته و از خوردن آب و غذا امتناع میکنند که این امر میتواند در نهایت موجب مرگ آنها شود. بررسی استخوان پرندگان مبتلا به ریکتز، نشان دهنده پهن و بزرگ شدن ناحیه رشد استخوانهای بلند و همچنین عدم تشکیل رگهای خونی جدید که منجر به مختل شدن خون رسانی میشود میباشد. پس از این مراحل، فلجی پرندگان، به علت بزرگ شدن و نرمی استخوان که اغلب موجب خم شدن استخوان پا میشود، نیز ممکن است قابل مشاهده باشد.
درمان :
در آغاز باید جیره اصلاح شود و تعادل بین کلسیم و فسفر برقرار گردد و میزان ویتامینd3 جیره کنترل شود . در صورت ابتلا میتوان بعد از انجام موارد مذکور ٬به مدت دو هفته به جیره گله حدودسه برابر مقدار عادی ویتامین D3اضافه گردد .با تامین مقادیر کافی و منبع مناسب کلسیم، فسفر و ویتامین D3 میتوان بروز بیماری ریکتز را به حداقل رساند. گزارش شده است که پرندگانی که نشانههای این بیماری را نشان میدهند، غالبا به تغذیه فسفات کلسیم و ویتامین D3 در آب آشامیدنی پاسخ مثبتی نشان میدهند. همانطور که قبلا نیز اشاره شد. با توجه به توانایی تداخل استفاده از ویتامین D3 ، توصیه میشود که هنگام افزودن ویتامین D3 به آب آشامیدنی، از ویتامین A استفاده نشود.
ویتامین ها
از آنجایی که اندازه گیری ویتامین D3 در جیره کامل مشکل است، توصیه میشود که میزان مکمل ویتامین D3 که به جیره اضافه میشود مورد محاسبه قرار گیرد. در این حالت برای اطمینان از وجود کافی مقادیر ویتامین D3 افزوده شده به جیره میتوان سایر ویتامینها مانند ویتامین A را اندازه گیری کرد. از طرف دیگر، اندازه گیری دقیق فسفر قابل دسترس جیره نیز بسیار مشکل است. به طور کلی، قابلیت دسترسی فسفر ممکن است از 100 درصد در پروتئینهای حیوانی مانند پودر گوشت تا حدود 30 درصد در غلات و پروتئینهای گیاهی، خصوصا در پرندگان جوان، متغیر باشد. از این رو، هنگام استفاده از پروتئینهای حیوانی و یا مواد خوراکی که بیشتر از 25 درصد احتاجات فسفر را تامین میکنند، باید مقدار فسفر قابل دسترس آنها تعیین میشود.
مواد معدنی
از طرف دیگر با توجه به اثرات منفی که پلی ساکارید های نشاستهای بر قابلیت هضم سایر مواد مغذی دارند، توصیه میشود از مواد خوراکی که حاوی مقادیر بالایی از این مواد ضد مغذی هستند در جیره پرندگان جوان کمتر استفاده شود و یا در صورت ضرورت از آنزیمهای تجزیه کننده این مواد در جیره استفاده شود.هنگام استفاده از چربی در جیره، خصوصا در جیرههای پرندگان جوان، توصیه میشود که از چربی غیر اشباع که قابلیت هضم بالاتری را دارند استفاه شود.از طرف دیگر توصیه میشود که هنگام استفاده از چربی در جیره، جهت محافظت و جلوگیری از اکسیده شدن، از آنتی اکسیدان هایی مانند اتوکسی کوئین نیز در مقادیر مناسب به جیره افزوده شود.